Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Βιβλιοταξίδια με το «Σκισμένο Ψαθάκι»


Η Αλκυόνη Παπαδάκη είναι μια συγγραφέας που με συγκινεί βαθιά για την ικανότητά της να βιώνει έντονα  τα πάντα αλλά και για το κουράγιο της να μοιράζεται τα πάντα χωρίς να σκέφτεται το κόστος. Ξέρει ότι θα ανοίξουν οι ουρανοί, ασταμάτητη θα πέσει η βροχή κι όμως περιμένει μόνη πάντα σε μια γωνιά χωρίς να κρατά ομπρέλα. Είναι σαν κάθε φορά να λέει «Θα σας πω μια ιστορία, όπως ακριβώς έγινε, τίποτα δεν θα κρύψω, σε όλα θα ρίξω φως, κανενός τα αυτιά δεν θα χαϊδέψω,  κι αν αντέξετε καλώς. Κι αν δεν αντέξετε, πάλι καλώς». 

Το Σκισμένο Ψαθάκι το διάβασα πρόσφατα . Αφηγείται την ιστορία μιας μεσοαστικής οικογένειας στην οποία τίποτα, μα τίποτα όμως, δεν πάει καλά. Αρχηγός της οικογένειας η φοβερή και τρομερή Ροζαλία, μια προσωπικότητα που ομολογώ, με τρόμαξε. Γιατί η Ροζαλία δεν αγαπά κανέναν. Χειρίζεται με αριστοτεχνικό τρόπο τους πάντες προκειμένου να μπορεί να ζει τη μεγάλη ζωή. Επιτίθεται με απίστευτο μένος σε όποιον τολμά να της πάει κόντρα. Ποτέ δε λυγίζει, ποτέ δεν μετανιώνει. Περίμενα ότι κάποια αδυναμία θα έχει, κάποια τρυφερότητα θα δείξει, αλλά όχι. Η Ροζαλία μόνο  μισεί. Μισεί τον άντρα της, μισεί τα παιδιά της, μισεί τα εγγόνια της, μισεί κι όσους είναι κοντά τους. Κι όμως, αυτός ο τόσο αρνητικός χαρακτήρας, μέσα από τη γραφή της Αλκυόνης Παπαδάκη γίνεται απολαυστικός. Γιατί περιμένεις να δεις μέχρι που θα φτάσει, αν θα πέσει και η ίδια μέσα στις λάκκους που συνεχώς σκάβει για τους άλλους κι αν θα θελήσει κάποιος να τη βοηθήσει όταν αυτό συμβεί. 

Ο Θόδωρος,  ο άντρας της Ροζαλίας, ένας - κατά βάθος - καλός άνθρωπος,  όσο και να προσπαθεί να δείξει πυγμή μέσα από φωνές και απειλές  είναι ουσιαστικά μια μαριονέττα στα χέρια της Ροζαλίας και γιατί δεν μπορεί να αντιληφθεί τη χειριστικότητά της αλλά και γιατί ακόμα και όταν την αντιλαμβάνεται, δεν μπορεί να αντιδράσει καθώς είναι βαθιά ερωτευμένος μαζί της. 

Τραγικές φιγούρες τα παιδιά τους. Ο Φούκος, ο Ζώης  και η Κλειώ ακολουθούν το παράδειγμα της Ροζαλίας χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται,  ενώ ο Λεωνίδας και ο Κρίνος ακολουθούν άλλους δρόμους - ο πρώτος από επιλογή, ο δεύτερος από ανάγκη - που όμως οδηγούν σε αδιέξοδο. 

Τα εγγόνια ακολουθούν με τη σειρά τους το παράδειγμα των γονιών τους, χωρίς ούτε κι αυτά να το αντιλαμβάνονται. Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα η επαναστάτρια Ρόζυ που χαράζει όμως μια τόσο διαφορετική πορεία από τους υπόλοιπους ώστε καταλήγει μόνη της, ίσως περισσότερο μόνη της από όσο θέλει και αντέχει.

Το Σκισμένο Ψαθάκι φωτίζει πολύ σκοτεινά κομμάτια του μυαλού και της ψυχής χωρίς να προσπαθεί στιγμή να τα δικαιολογήσει ή να τα ωραιοποιήσει. Οι ήρωες έχουν τόσο πολύ συνηθίσει να υπακούν στη Ροζαλία που δεν μπορούν να υπάρξουν ως αυτόνομα όντα. Τη φέρουν μέσα τους συνεχώς, τη δική της φωνή ακούν ακόμα κι όταν αυτή δεν είναι εκεί. Υπήρξαν φορές που χρειάστηκε να αφήσω το βιβλίο για μερικά λεπτά για να ηρεμήσω. Μετά όμως το ξανάπιανα και δεν το άφηνα για ώρες. Είναι σαν να παρακολουθείς ένα τροχαίο ατύχημα στο δρόμο - ξέρεις την τραγική κατάληξη αλλά δεν μπορείς να σταματήσεις να το βλέπεις. 

Σκισμένο Ψαθάκι είναι τελικά η παιδικότητα, η αθωότητα, η ανεμελιά που πέθανε νωρίς.


Γράφει η Μαρία Παπαδοπούλου*




*Η Μαρία Παπαδοπούλου είναι μεταφράστρια και καθηγήτρια αγγλικών. Γράφει διηγήματα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το βιβλίο της «Η ζωή από το τζάμι περνά» εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λέμβος και βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία Ο Πολίτης, Ιανός, Πολιτεία, Bookplus, Πατάκης, Παρημιν, Εν Αθήναις και στα ηλεκτρονικά site τους!

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Μέρα Τέλεσης

Click: Λυδία Ηλιάνα Ξοφάκη Τ ης  Λ υδίας Η λιάνας Ξ οφάκη Μπλούζα λευκή, λευκή για εξιλέωση περιμένει να φορεθεί, να φορεθεί σε γάμο ή σε κάποια βάφτιση, μένει να περιμένει, τελικά να περιμένει για κάποιας κηδείας την υποχρέωση, γιατί είναι λευκή, λευκή για εξιλέωση.

Φλυαρίες

Τ ου  Θ άνου  Κ ουλουβάκη Αν με ρωτήσεις - όταν είσαι μεθυσμένη - τι αγάπησα περισσότερο θα σου απαντήσω πως αγάπησα στιγμές, αναμνήσεις και τις νύχτες που δεν πρόλαβα να ζήσω. Αν με ρωτήσεις ξανά τι αγάπησα περισσότερο κι από τις στιγμές τις αναμνήσεις ή τις νύχτες, θα σωπάσω. Έπειτα θα κοιτάξω τα μάτια σου, θα γυρίσω το βλέμμα στον ουρανό και δε θα καταφέρω να πω τίποτα. Θα αναζητήσω όμοια άστρα μ' εκείνες τις νύχτες ή προσφιλείς κουβέντες. Θ' ανοίξω το κόκκινο κρασί και θα πιω μεγάλες γουλιές. Θα κοιτάξω τα μάτια σου και δε θα μπορώ να μιλήσω. Ούτε τ' αστέρια δίνουν αρκετή δύναμη, ούτε το κρασί. Δε θα μπορώ να πω κουβέντα. Θ' αγγίξω το χέρι σου και θα ταξιδέψω για μερικά δευτερόλεπτα στην πιο εκστατική  - στην πιο υπερβατική -  αίσθηση. Όσοι δεν την αισθάνθηκαν είναι αυτοί που αντί να βιώνουν στιγμές αρκούνται σε φλυαρίες.

ξέχασα να στο πω

Τ ου  Θ άνου  Κ ουλουβάκη Τότε που περπατούσαμε κοντά στα κύματα κι έπαιζα με την άμμο, ξέχασα να στο πω. Τότε που μαγειρεύαμε κι εγώ αντί να ανακατεύω τη σάλτσα παρατηρούσα το χαμόγελο σου, ξέχασα να στο πω. Τότε που πίναμε κρασί και μου έλεγες κάτι σοβαρό κι εγώ σε κοιτούσα στα μάτια με προσοχή γιατί τα μάτια σου έμοιαζαν με το πιο όμορφο μέρος του κόσμου, ξέχασα να στο πω. Τότε που κολυμπούσαμε και σ' αγκάλιασα κι εσύ με φίλησες κι εγώ ένιωσα πράγματι ελεύθερος, ξέχασα να στο πω. Τότε που πήγα για μπύρες και γύρισα όσο πιο γρήγορα μπορούσα γιατί μου έλλειψες και ήθελα να σε δω, ξέχασα να στο πω. Τότε που σε περίμενα και φοβόμουν ότι δε θα έρθεις ποτέ ξανά - παρ' όλο που ήρθες - κι έβαλα τα κλάματα πολλές φορές γιατί νόμιζα ότι με τα δάκρυα φεύγει ο πόνος, ξέχασα να στο πω. Τότε που πονούσε η καρδιά μου γιατί δεν άντεχε άλλο τη ζωή κι εσύ άπλωσες τα χέρια και με τράβηξες από το θάνατο, ξέχασα να στο πω. Τότε που σε έβγαζα φωτογραφίες και αντί να κοιτάω τη λήψη ή το φωτισμό ή

Η Σταυρούλα Τσάπρα απαντά...

Τη Σταυρούλα (Ρένια) Τσάπρα τη γνώρισα μέσω του instagram και - τυχαία - ανακαλύψαμε ότι όχι μόνο μένουμε στην ίδια πόλη, αλλά είμαστε φοιτητές και στην ίδια σχολή. Δεν είναι λίγες οι συζητήσεις που έχουμε κάνει κατά καιρούς για τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, τη φωτογραφία και τις επιστήμες που μελετάμε. Η αγαπημένη Σταυρούλα (ή Ρένια - όπως μου συστήθηκε) αγαπά τη λογοτεχνία και διατηρεί ένα bookstagram profile, στο οποίο ανεβάζει τακτικά βιβλιοκριτικές. Μάλιστα, διατηρεί παράλληλα το δικό της blog στο οποίο γράφει/αναλύει τόσο (για) βιβλία όσο και (για) κινηματογραφικές ταινίες. Γι' αυτούς τους λόγους - και καθ' ότι μέσα από τη δημοσκόπηση που έτρεξε στο λογαριασμό μου στο instagram - αποφασίσατε ότι θέλετε ένα bookstagrammer να απαντήσει τις ερωτήσεις μου, παρακάτω ακολουθούν οι απαντήσεις που μας έδωσε. Ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με το blogging; Αυτό πάει τόσο πίσω που δε θυμάμαι καν το έτος ή τα blogs που παρακολουθούσα. Θυμάμαι ότι σαν παιδί τα πρώτα b

Βιβλιοταξίδια με το «Το κορίτσι που αγαπούσε τα βιβλία»

Αγόρασα το συγκεκριμένο βιβλίο εντυπωσιασμένη από τον τίτλο του. Η ιστορία ενός βιβλόφιλου είναι εξ ορισμού άκρως ενδιαφέρουσα για μένα. Λίγες μέρες μόνο μου πήρε για να μάθω τη συγκεκριμένη.  Είναι η ιστορία της Δήμητρας που εργάζεται σε ένα μικρό εκδοτικό οίκο. Όνειρό της είναι να αναδείξει  νέους, ταλαντούχους συγγραφείς και να εκδώσει τα βιβλία τους. Αντί για αυτό όμως - κατόπιν εντολής του αφεντικού της - ασχολείται με τη μετάφραση βιβλίων αυτοβελτίωσης τα οποία παρουσιάζει και εκδίδει ως δικά της και φτιάχνει καφέδες. Ώσπου, κάποια στιγμή, το αφεντικό της τής επιτρέπει να εκδώσει τη λογοτεχνική σειρά που πάντα ονειρευόταν.  Ενθουσιασμένη, δημοσιεύει τη σχετική ανακοίνωση και αρχίζει να δέχεται έργα συγγραφέων. Προς μεγάλη της απογοήτευση, το ένα κείμενο είναι χειρότερο από το άλλο. Είναι έτοιμη να τα παρατήσει, μέχρι που φτάνει στα χέρια της το κείμενο του Αυγούστου, ένα κείμενο που της κινεί  το ενδιαφέρον.  Ποιος είναι όμως ο Αύγουστος και τι πραγματικά επιδιώκει στέλνοντας το

Απουσία

Της Μαρίας Παπαδοπούλου Είσαι εδώ κι όμως λείπεις.  Τα χείλη σου χαμογελούν, τα μάτια σου όμως κλαίνε. Με κοιτάς αλλά δε με βλέπεις,  με ακούς χωρίς να με προσέχεις,  σε μέρος μακρινό ταξιδεύεις και εμένα δεν με θες μαζί.  Ζω με τη σκιά σου,   με αυτό που ήσουν,   με αυτό που νόμιζα ότι ήσουν,   με αυτό που ήθελα να ήσουν. Είδα τη βαλίτσα σου έξω από την πόρτα σήμερα.  Φεύγει το φάντασμα σου,  κι εγώ δεν ξέρω  τι περισσότερο με πονά· ότι δεν θα είσαι πια εδώ,  ή ότι ποτέ πραγματικά δεν ήσουν. Η αξόδευτη αγάπη με βαραίνει,  τα αν και τα γιατί στοιχειώνουν κάθε γωνιά του σπιτιού. Πάρε με μαζί σου· κι ας περπατήσουμε σε δρόμους παράλληλους,  κι ας φτάσουμε σε διαφορετικό προορισμό.  Αρκεί να ξέρω ότι η σκιά σου είναι ακόμα εκεί. *Η Μαρία Παπαδοπούλου είναι μεταφράστρια και καθηγήτρια αγγλικών. Γράφει διηγήματα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το βιβλίο της «Η ζωή από το τζάμι περνά» εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λέμβος και βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία Ο Πολίτης, Ιανός, Πολιτεία, Bookplus,

Βιβλιοταξίδια με το « 21+1 συγγραφείς μας λένε τον καφέ»

Σε αυτό το βιβλίο κάθε ιστορία έχει 121 λέξεις και αναφέρεται στον καφέ. Ο καφές κάθε φορά είναι διαφορετικός. Αλλάζει ανάλογα με την ψυχοσύνθεσή των ηρώων· θυμίζει κάτι που έχουν ανάγκη, κάτι που τους βοηθά να συνεχίσουν να υπάρχουν, κάτι που τους βασανίζει ανελέητα. Είναι ο έρωτας, η φιλία, το όνειρο, το απωθημένο το παράπονο, ο φόβος. Όλες οι γεύσεις και τα αρώματα μπλέκονται αρμονικά και φέρνουν ένα σαγηνευτικό αποτέλεσμα. Ένα βιβλίο σύνθετο μέσα στην απλότητα του ουσιαστικό μέσα στη λιτότητα του. Βρείτε το βιβλίο εδώ. Γράφει η Μαρία Παπαδοπούλου* * Η Μαρία Παπαδοπούλου είναι μεταφράστρια και καθηγήτρια αγγλικών. Γράφει διηγήματα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το βιβλίο της «Η ζωή από το τζάμι περνά» εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λέμβος και βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία Ο Πολίτης, Ιανός, Πολιτεία, Bookplus, Πατάκης, Παρημιν, Εν Αθήναις και στα ηλεκτρονικά site τους!

Teruel

Πως μου αρέσει έργα τέχνης να κοιτάζω... το βλέμμα σου, σαν την Έναστρη Νύχτα - δύο μάτια καστανά, ολόλαμπρα, σαν άγουρα μύγδαλα να στροβιλίζονται στον άψυχο ουρανό μου. Και Αγάπη από Απόσταση· το πρόσωπο σου αρμονικό, να ξεπροβάλλει από μία αλλόκοτη διάσταση. Τα φρύδια σου τα παχιά, τα τόξα τα καλοσχηματισμένα και τα σαρκώδη χείλη σου, στο παρελθόν ραμμένα. Το πρόσωπο μου να χαϊδεύουν οι τούφες σου εκείνες οι ολόισιες μελαχρινές και ολοένα να με γαργαλάνε στο λαιμό... σαν Εραστές, τυλιγμένα τα πρόσωπα μας με λευκά πανιά - εγώ φιλώ το δικό σου κι εσύ το δικό μου - και τα πανιά να νιώθουν περισσότερο από εμάς, αφού εμείς στεκόμαστε ο ένας δίπλα στον άλλον νεκροί. Και μας κοιτούν οι περαστικοί δείχνοντας μας με το χέρι, επιμένοντας «Αυτοί δεν είναι ένα ζευγάρι». Γράφει η Ρένια Τσάπρα (Βρείτε την Ρένια στο Instagram και στο GoodReads )

Βιβλιοταξίδια με το «Ακούω την καρδιά του παίχτη»

Το βιβλίο «Ακούω την καρδιά του παίχτη» είναι μία συλλογή διηγημάτων. Η Βίλια Χατζοπούλου σε κάθε ιστορία ακούει προσεκτικά την καρδιά του κάθε ήρωα. Ακούει αυτά που λέει, αυτά που δεν λέει, αυτά που θα ήθελε να πει· ακούει τις παύσεις, ακούει και τις σιωπές.  Αφηγείται την κάθε ιστορία απλά, λιτά, ουσιαστικά. Τραβά αργά και σταθερά κάθε μάσκα, φωτίζει διακριτικά κάθε σκοτεινή πλευρά χωρίς να κατακρίνει,χωρίς να επικρίνει, χωρίς να προσπαθεί να αλλάξει τίποτα. Αφήνει τον αναγνώστη να οδηγηθεί στα δικά του συμπεράσματα· γοητευτικό. Κάθε ήρωας είναι αγαπητός ή τουλάχιστον γοητευτικός. Είναι τέτοιο το βάθος και η ένταση των σκέψεών και των συναισθημάτων, τόσο βασανιστικός ο χορός των δαιμόνων, που δεν μπορείς παρά να συμπάσχεις. Κάθε στιγμή, κάθε λεπτό γίνεσαι ένα  με τον καθένα από αυτούς και όταν αυτοί σταματούν να σου μιλούν αναρωτιέσαι τι να απέγιναν.  Ιδιαίτερα αγάπησα το διήγημα «Το χέρι μου είναι κλειδωμένο» γιατί μου θύμισε αρκετά το υπόγειο του Ντοστογιέφσκι. Όπως ο ήρωας του Ν

Η Δήμητρα Μαντά απαντά...

Γνωρίσαμε τη Δήμητρα Μαντά μέσω του πρώτου της βιβλίου με τίτλο «Εγκλωβισμένη Ψυχή» που κυκλοφορεί σε συνεργασία με τις εκδόσεις Παρασκήνιο από τον φετινό Απρίλιο. Είναι χαρά μας που δέχτηκε να απαντήσει - πρόθυμα - τις ερωτήσεις που είχαμε να τις κάνουμε και να μας αποκαλύψει ορισμένα πράγματα που αφορούν τόσο την ίδια όσο και την πορεία της στο χώρο της λογοτεχνίας. Πότε και πώς ξεκίνησες να γράφεις; Από πολύ μικρή έγραφα ποιηματάκια και στίχους - απλώς για πλάκα. Από την πρώτη λυκείου ξεκίνησα να γράφω τις ιστορίες που δημιουργούσα αρχικά στο μυαλό μου, αν και ποτέ δεν ολοκλήρωνα τη συγγραφή τους γιατί πίστευα πως - αν και το απολάμβανα - ήταν σπατάλη χρόνου. Ποιο βιβλίο θεωρείς πως πρέπει να διαβαστεί από όλους μας; Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ. Θίγει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, αληθινό ιστορικά και τα συναισθήματα που μπορεί να σου προκαλέσει είναι έντονα. Αποτελεί ένα από τα αγαπημένα μου, ίσως γιατί ήταν και το πρώτο που διάβασα, αν και σε πολύ μικρότερη ηλικία